Tama Trzech Przełomów, położona na rzece Jangcy w Chinach, jest symbolem potęgi inżynieryjnej i jednym z największych projektów hydrotechnicznych na świecie. Jej budowa była zarówno triumfem technologii, jak i źródłem kontrowersji ekologicznych i społecznych. W artykule przedstawiamy szczegółowe informacje na temat tej monumentalnej konstrukcji, jej historii oraz konsekwencji środowiskowych.
Jak powstała Tama Trzech Przełomów?
Historia budowy Tamy Trzech Przełomów sięga lat 20. XX wieku, gdy pojawiły się pierwsze koncepcje jej budowy. Kluczowy impuls do rozwoju projektu dał Mao Zedong w 1953 roku, zlecając przeprowadzenie studiów wykonalności dla kilku lokalizacji tamy. Celem było zapobieganie powodziom oraz produkcja energii elektrycznej.
Budowa rozpoczęła się w 1994 roku, a zakończyła w 2016 roku. Projekt ten był jednym z najkosztowniejszych przedsięwzięć w historii Chin, pochłaniając około 37 miliardów dolarów. W wyniku budowy przesiedlono ponad 1,3 miliona osób, co uczyniło go największym przymusowym przesiedleniem ludności w historii.
Tama Trzech Przełomów to nie tylko elektrownia, lecz także symbol chińskiego postępu technologicznego i determinacji.
Jakie są parametry techniczne Tamy Trzech Przełomów?
Zapora ma imponujące wymiary – jej długość wynosi 2 335 metrów, a wysokość sięga 185 metrów. Posiada 32 generatory, każdy o mocy 700 MW, co daje łączną moc 22,5 GW. Roczna produkcja energii wynosi około 100 TWh, co wystarcza na zasilenie około 80 milionów gospodarstw domowych.
Zbiornik utworzony przez tamę ma długość 600 km i powierzchnię 1 084 km². Pomieścić może 39,3 miliarda m³ wody, co odpowiada objętości 16 milionów olimpijskich basenów pływackich. Tama znacząco poprawiła żeglugę na rzece Jangcy, umożliwiając transport oceanicznych frachtowców do miasta Chongqing.
Jakie są ekologiczne konsekwencje budowy tamy?
Oddziaływanie na środowisko wodne Jangcy
Budowa Tamy Trzech Przełomów miała znaczący wpływ na środowisko wodne rzeki Jangcy. Zapora zmieniła bieg rzeki, co wpłynęło na migrację ryb i jakość wody. Zmiany w przepływie wody oraz procesach nanoszenia osadów rzecznych spowodowały spadek populacji chińskiego karpia nawet o 90 proc.
Inne czynniki środowiskowe
Jednym z niepożądanych efektów budowy tamy jest eutrofizacja wód w pobliżu zapory. Powolny przepływ wody sprzyja rozwojowi glonów i sinic, co negatywnie wpływa na bioróżnorodność. Dodatkowo, w zbiorniku gromadzą się śmieci, co stanowi zagrożenie dla turbin.
- Zmiany w przepływie wody wpłynęły na migrację ryb.
- Powolny przepływ wody sprzyja rozwojowi glonów.
- Zbiornik gromadzi duże ilości śmieci.
- Eutrofizacja wód wpływa na bioróżnorodność.
Jakie są kontrowersje związane z budową tamy?
Budowa Tamy Trzech Przełomów wzbudziła wiele kontrowersji. Krytycy podkreślali, że projekt przyczynił się do zniszczenia licznych zabytków oraz wpływał na lokalne ekosystemy. Wielu specjalistów, w tym geolodzy i ekonomiści, wyrażało obawy dotyczące kosztów oraz potencjalnych zagrożeń związanych z aktywnością sejsmiczną.
Kolejnym problemem jest wpływ na klimat. Zmiany klimatyczne mogą prowadzić do niedoborów wody, co z kolei wpłynie na produkcję energii elektrycznej. Upały i susze w regionie już teraz powodują trudności w utrzymaniu stabilnej produkcji energii.
Jak budowa tamy wpłynęła na ludność lokalną?
W wyniku budowy tamy przesiedlono około 1,3 miliona osób, co jest największym przypadkiem przymusowego przesiedlenia związanym z realizacją pojedynczej inwestycji. Zatopiono ponad 1 600 miejscowości, w tym 17 dużych miast i 140 miasteczek.
Wraz z miastami zniknęły tysiące lat historii i kultury. Zatopiono 1352 stanowiska archeologiczne, w tym ruiny z czasów dynastii Han. Niektóre z zabytków udało się przenieść, ale wiele zostało utraconych na zawsze.
Budowa Tamy Trzech Przełomów to nie tylko triumf technologii, ale także ogromne wyzwanie społeczne i kulturowe.
Jakie są korzyści i wyzwania związane z tamą?
Tama Trzech Przełomów przyniosła wiele korzyści, takich jak poprawa żeglugi na Jangcy, ochrona przed powodziami oraz produkcja czystej energii. Zastępując elektrownie węglowe, zapora eliminuje rocznie emisję około 100 milionów ton CO2.
Jednak budowa tamy wiąże się także z wyzwaniami. Zmiany w ekosystemach wodnych, przymusowe przesiedlenia oraz wpływ na klimat to tylko niektóre z problemów, z którymi muszą się mierzyć władze chińskie i lokalne społeczności.
- Poprawa żeglugi na rzece Jangcy.
- Ochrona przed powodziami.
- Produkcja czystej energii elektrycznej.
- Eliminacja emisji CO2 z elektrowni węglowych.
Co warto zapamietać?:
- Tama Trzech Przełomów kosztowała około 37 miliardów dolarów i została zbudowana w latach 1994-2016.
- Zapora ma długość 2 335 metrów, wysokość 185 metrów i łączną moc 22,5 GW, produkując rocznie około 100 TWh energii.
- Budowa tamy spowodowała przesiedlenie ponad 1,3 miliona osób oraz zniszczenie 1352 stanowisk archeologicznych.
- Ekologiczne konsekwencje obejmują zmiany w migracji ryb, eutrofizację wód oraz gromadzenie się śmieci w zbiorniku.
- Korzyści z budowy to poprawa żeglugi, ochrona przed powodziami oraz eliminacja około 100 milionów ton CO2 rocznie.
